Choroba depresyjna nie stanowi wyłącznie problemu osób dorosłych. Dane z różnorodnych badań i raportów pokazują, że depresja jest także chorobą młodego pokolenia. Co gorsza, statystyki z roku na rok ulegają pogorszeniu.

Zdrowie psychiczne młodzieży i depresja – przerażające statystyki

Wedle wyników analizy UNICEF z roku 2021 aż 10,8% polskich dzieci między 10. a 17. rokiem życia (409 tys.) borykało się z różnorodnymi problemami psychicznymi. Natomiast raport NFZ z tego samego roku zaprezentował zgoła odmienne dane – blisko 630 tys. młodych osób potrzebowało pomocy psychologa i specjalistycznego leczenia psychiatrycznego. Ponadto w roku 2022 odnotowano ponad 2030 prób samobójczych wśród młodych ludzi, co oznacza wzrost o 140% względem roku 2020.

Dnia 17 kwietnia 2023 roku opublikowano wyniki raportu „MŁODE GŁOWY. Otwarcie o zdrowiu psychicznym” zrealizowanego przez fundacje UNAWEZA i DBAM O MÓJ Z@ASIĘG. Przeprowadzone badanie ankietowe objęło ponad 180 tys. młodych osób, wśród których ponad 56% stanowili uczniowie szkoły podstawowej. Do najczęściej zgłaszanych problemów należały brak motywacji do działania, problemy ze snem, kłopoty w nauce, poczucie samotności, brak samoakceptacji i chęci do życia.

W raporcie skoncentrowano się również na depresji:

• 29,3% ma podejrzenie choroby depresyjnej,
• 20,1% wykazuje niechęć do własnego życia,
• 39,2% myślało o dokonaniu samobójstwa, 25,9 mówiło o nim, a 18,6% planowało to zrobić,
• ponad 50% respondentów to osoby o skrajnie niskiej samoocenie, a 31,6% ankietowanych przejawia niechęć do własnej osoby,
• aż 41,9% wskazało, że w ich najbliższym otoczeniu była osoba, która mówiła o próbie samobójstwa, dokonała tego lub odebrała sobie życie.

Niemniej jednak warto też zwrócić uwagę, że wielu młodych ludzi prezentuje zachowania autodestrukcyjne np. głodówki lub objadanie się (43,3%), oglądanie pornografii (20,7%) i materiałów z przemocą (39,5%) czy umyślne okaleczenia własnego ciała (16%).

Co może stanowić powód takich rezultatów? W przypadku depresji trudno wskazać na jedną, konkretną przyczynę. Nie ulega wątpliwościom, że dużą rolę odegrała pandemia oraz związany z nią strach i konieczność izolacji. Niemniej jednak warto też zwrócić uwagę na inne kwestie:

• aż 11,3% czuje zaniedbanie przez rodziców,
• 9,5% respondentów doświadcza przemocy rówieśniczej,
• prawie 50% ankietowanych uczniów była ofiarą hejtu w sieci – ponad 30% uczestników badania hejtuje innych,
• ponad 33% przejawia oznaki FOMO, 22,7% czuje uzależnienie od nowych technologi, a 17,5% wykazuje przemęczenie ekranowe.

Jak leczyć depresję wśród młodzieży?

Oczywiście kluczową rolę w walce z depresją i innymi zaburzeniami psychicznymi odgrywa psychoterapia. Niemniej jednak rezultaty raportu „MŁODE GŁOWY. Otwarcie o zdrowiu psychicznym” nie napawają optymizmem – zaledwie 5% uczniów skorzystałaby z pomocy psychologa, a blisko 70% nigdy nie miało okazji zasięgnąć pomocy psychologicznej. Psychoterapia jest niezwykle skutecznym sposobem na lepsze zrozumienie odczuwanych emocji oraz analizę własnych działań i zachowań. Co więcej, sesje psychoterapeutyczne pozwalają nabyć umiejętności radzenia sobie z trudnymi uczuciami i pokazują, w jaki sposób unikać sytuacji zwiększających ryzyko np. nasilenia depresji.

W wielu przypadkach psychoterapia okazuje się niewystarczająca. Wówczas niezbędne jest wdrożenie leczenia farmakologicznego. Farmakoterapia w depresji wykorzystuje różnorodne typy antydepresantów np. SSRI, IMAO czy TLPD. Dobór leków jest ściśle związany z aktualnym stanem pacjenta.

Ponadto nie można zapominać, że w leczeniu depresji istotne znaczenie odgrywa zmiana dotychczasowego stylu życia m.in. zmiana diety, wdrożenie regularnej aktywności fizycznej, zerwanie z toksycznym środowiskiem i zachowaniami, ograniczenie korzystania z social mediów czy znalezienie kreatywnego hobby.

Bibliografia:

1. https://mlodeglowy.pl/wp-content/uploads/2023/04/MLODE-GLOWY.-Otwarcie-o-zdrowiu-psychicznym_-Raport-final.pdf
2. https://www.rynekzdrowia.pl/Psychiatria/Dane-NFZ-o-depresji-wsrod-dzieci-i-mlodziezy-alarmuja-Liczba-pacjentow-rosnie-lawinowo,235300,16.html
3. https://niewidacpomnie.org/2023/02/20/depresja-dzieci-i-mlodziezy-statystyka-rodzaje-przyczyny-i-objawy-depresji-u-dzieci/